بدن انسان از دستگاه های بسیاری تشکیل شده است که هر کدام از این دستگاه ها علاوه بر انجام وظایف ویژه‌ی خود، با سایر دستگاه های بدن نیز همکاری داشته و به صورت هماهنگ با آن ها عمل می نمایند تا در نهایت، سلامتی کل بدن انسان تأمین شود. در حقیقت سلامتی انسان وابسته به سلامتی و عملکرد صحیح این دستگاه ها می باشد. تقریباً هیچ یک از دستگاه‌های بدن به تنهایی کار نمی‌کنند، بلکه همواره در تعامل با یکدیگر هستند.
آنچه می خوانید:
دستگاه پوششی
از پوست، مو و ناخن تشکیل شده است. پوست از ساختارها و عملکرد اندام های بدن انسان محافظت می‌کند. همچنین به عنوان سیستم حسی با محیط خارج در ارتباط است.
دستگاه عضلانی-اسکلتی
از دو دستگاه عضلانی و اسکلتی تشکیل شده است. دستگاه اسکلتی از استخوان ها و غضروف ها تشکیل شده است. این دستگاه، نگه‌دارنده ساختمان بدن انسان بوده و قالب و ساختار اصلی بدن ما را تشکیل می‌دهد و ما را از سایر موجودات متمایز می کند. این دستگاه وظیفه‌ی مهم محافظت از اندام‌‌های حساس داخلی بدن مانند قلب و ریه‌ها را به عهده دارد.
بخش اسلکتی بدن ما حدود ۲۰۶ استخوان دارد و هر کدام نام خاص خود را دارند. برخی از آن ها عبارتند از جمجمه، که از مغز ما محافظت می کند. ستون فقرات، ما را ثابت و راست نگه می دارد. فک، به ما اجازه می دهد تا دهان خود را برای جویدن غذا حرکت دهیم. دنده ها، که از قلب و ریه ها محافظت می کند. طولانی ترین استخوان در بدن انسان و در پاهای ما یافت می شود. استخوان ها توسط مفاصل به یکدیگر متصل می شوند.
دستگاه عضلانی، بخش فعال دستگاه عضلانی اسکلتی است. ماهیچه ها بین استخوان ها و پوست قرار دارند و از طریق تاندون ها به استخوان ها متصل می شوند. آن ها اندام های کشسانی هستند که می توانند بلند یا کوتاه شوند و باعث حرکت بخشی از بدن شوند. ما انسان ها تقریبا ۶۳۰ عضله داریم.
با توجه به حرکاتی که آن ها انجام می دهند می توانیم ماهیچه های ارادی و غیر ارادی را تشخیص دهیم. ماهیچه های ارادی فقط زمانی حرکت می کنند که ما بخواهیم و ماهیچه های غیر ارادی آن هایی هستند که بدون اینکه ما متوجه شویم حرکت می کنند مانند قلب یا معده ما که همیشه در حال حرکت هستند.
دستگاه گردش خون
چهار بخش اصلی دستگاه گردش خون عبارتند از: قلب، سرخرگ ها، سیاهرگ ها و خون. قلب تقریباً به اندازه یک مشت بزرگ است و در نزدیکی مرکز قفسه سینه قرار دارد. قلب خون را پمپ می کند و سرخرگ ها و سیاهرگ ها خون را در کل بدن انسان پخش می کنند.
سرخرگ ها باید خون تمیز و دارای اکسیژن را از قلب دور کرده و به سمت اندام ها ببرند.
سیاهرگ ها دقیقا برخلاف سرخرگ ها مسئول بازگرداندن خون بدون اکسیژن، مواد زائد و دی اکسید کربن از اندام های بدن به قلب و ریه برای اکسیژن‌رسانی و توزیع مجدد هستند. سیاه رگ‌ها به دلیل خون نسبتاً فاقد اکسیژنی که حمل می‌کنند، اغلب به رنگ آبی یا ارغوانی به نظر می‌رسند.
دستگاه تنفسی
دستگاه تنفسی از بینی، نای و ریه ها یا شش ها (جگر سفید) تشکیل شده است. وقتی که شما تنفس می کنید، هوا وارد بینی یا دهان شما می شود و از یک لوله دراز به نام نای پایین می رود. نای به دو لوله به نام لوله های برنشی (نایژه ای) اصلی منشعب می شود که به شش ها می روند. نایژه های اصلی به لوله های حتی کوچک تری به نام نایژک منشعب می شوند. نایژک ها به کیسه های هوا ختم می شوند.
هنگامی که هوا به داخل ریه ها جریان می یابد؛ دیافراگم به سمت پایین حرکت می کند و دنده ها بیرون می روند، ناحیه داخل قفسه سینه بزرگتر می شود. خون در مویرگ ها اکسیژن را از هوا در کیسه های هوا می گیرد. سپس خون، اکسیژن را از طریق دستگاه گردش خون به تمام قسمت های بدن انسان می رساند.
همانطور که خون اکسیژن را می گیرد، دی اکسید کربن را نیز از بدن به کیسه های هوا می رساند. سپس عضلات دنده و دیافراگم شل می شوند. با کوچک شدن ناحیه داخل قفسه سینه، اندازه ریه ها کاهش می یابد. اندازه کوچکتر، هوا را از جمله دی اکسید کربن خارج می کند.
نوزادان تازه متولد شده تا ۴۴ بار در دقیقه نفس می کشند. بزرگسالان فقط ۱۶ بار در دقیقه نفس می کشند. زمانی که افراد خواب هستند، آهسته تر نفس می کشند، حدود شش تا هشت بار در دقیقه. اگر مردم ترس یا نگران باشند، می توانند تا ۱۰۰ بار در دقیقه نفس بکشند.
دستگاه عصبی
دستگاه عصبی هر کاری را که انجام می دهید از جمله تنفس، راه رفتن، فکر کردن و احساس کردن را کنترل می کند. این سیستم از مغز، نخاع و تمام اعصاب بدن انسان تشکیل شده است. مغز مرکز کنترل و طناب نخاعی بزرگراه اصلی ورود و خروج از مغز است. اعصاب پیام ها را به بدن منتقل می کنند و از آن خارج می کنند، بنابراین مغز می تواند آنها را تفسیر کند و اقدام کند.
دستگاه گوارشی
اعضای اصلی دستگاه گوارش عبارتند از: دهان، حلق، مری، معده و روده کوچک و بزرگ. کبد، کیسه صفرا و لوزالمعده. تمام این اعضا به فرآیند هضم کمک می کنند. آنها موادی تولید می کنند که غذا را به اشکال ساده تری تجزیه می کند.
هضم غذا از دهان شروع می شود، جایی که دندان ها غذا را می جوند. غدد موجود در دهان شیره گوارشی به نام بزاق تولید می کنند. زبان ذرات غذا را با بزاق مخلوط می کند. بزاق غذا را مرطوب و نرم می کند تا به راحتی بلعیده شود. وقتی فردی غذا را می بلعد، از طریق حلق یا گلو به مری می رود.
مری لوله ای است که غذا از طریق آن از حلق به معده می رسد. در دیواره‌های معده، میلیون‌ها غده شیره گوارشی وجود دارد که به تجزیه ذرات غذا کمک می کنند. غذا از معده به روده کوچک می رود. روده کوچک ۷/۶ تا ۶/۷ متر طول دارد و طولانی ترین قسمت دستگاه گوارش است. کبد و لوزالمعده توسط لوله هایی به روده کوچک متصل هستند.
غدد شیره های گوارشی را از طریق این مجاری به روده کوچک می فرستند. آب پانکراس به هضم کربوهیدرات ها، پروتئین ها و چربی ها کمک می کند.
کبد صفرا می سازد که به هضم چربی کمک می کند. همه این مایعات بیشتر بقایای غذا را به مواد شیمیایی ساده تجزیه می کنند. این مواد شیمیایی از طریق دیواره های روده کوچک وارد جریان خون می شوند.
خون مواد شیمیایی را به سلول های بدن انسان می رساند. سپس بدن از آن مواد شیمیایی به عنوان سوخت برای انرژی و رشد استفاده می کند. مواد غذایی اضافی ای که بدن به آنها نیاز ندارد یا نمی تواند آنها را هضم کند، از طریق روده کوچک به روده بزرگ عبور می کنند و تبدیل به مواد زاید می شوند و از بدن انسان دفع می شوند .
دستگاه ادراری
دستگاه ادراری از اجزای زیر تشکیل شده است:
کلیه ها: دو اندام لوبیایی شکل که سموم را از خون تصفیه کرده و ادرار تولید می کنند.
حالب: دو لوله نازک که ادرار را از کلیه به مثانه می برد.
مثانه: کیسه ای که ادرار را نگه می دارد تا زمان رفتن به دستشویی برسد.
مجرای ادرار: لوله ای که هنگام ادرار کردن، ادرار را از مثانه به خارج از بدن انسان می برد.
اگر کلیه ها کار نمی کردند، سموم (مواد بد) به سرعت در بدن شما جمع می شد و شما را بیمار می کرد.
